नवी दिल्ली (वृत्तसंस्था) सुरक्षित भविष्यासाठी आर्थिक बचत (Savings scheme) करणं फार महत्त्वाचं आहे. गरजेच्या वेळी ही बचतच उपयुक्त ठरते. कठीण प्रसंगातून बाहेर पडण्यासाठी बचतीतले पैसे वापरता येतात. सुरक्षित आणि जोखीममुक्त बचतीसाठी पोस्टाच्या योजना उत्तम असतात. पोस्टाच्या अशाच एका योजनेबाबत आम्ही आपल्याला माहिती देत आहोत. या योजनेत आपण दररोज फक्त ९५ रुपये जमा केल्यास १५ वर्षांनंतर आपल्याला किमान १४ लाख रुपये मिळतील.
पोस्ट ऑफिस ग्राम सुमंगल ग्रामीण पोस्टल जीवन विमा योजना आहे. पोस्ट ऑफिस ग्राम सुमंगल ग्रामीण पोस्टल लाइफ इन्शुरन्स योजना ही एक एंडॉवमेंट योजना आहे, जी ग्रामीण भागात राहणाऱ्या लोकांना पैसे परत तसेच विमा संरक्षण प्रदान करते. या योजनेंतर्गत दोन प्रकारच्या योजना चालवल्या जातात, पोस्टल लाईफ इन्शुरन्स आणि रुरल पोस्टल लाइफ इन्शुरन्स अशा या दोन योजना आहेत.
ही योजना संपूर्णपणे देशाच्या ग्रामीण भागासाठी बनवली
ग्रामीण पोस्टल जीवन विमा १९९५ मध्ये सुरू झाला. ही योजना संपूर्णपणे देशाच्या ग्रामीण भागासाठी बनवण्यात आलीय. देशातील ग्रामीण भागातील लोकांना विमा संरक्षणाचा लाभ मिळावा हा या योजनेचा उद्देश आहे. समाजातील दुर्बल घटक आणि महिलांना विम्याची सुविधा देता येईल, हे लक्षात घेऊन ही योजना सुरू करण्यात आली. या योजनेमुळे ग्रामीण भागात विमा योजनेबाबत लोकांमध्ये जागृती वाढेल, असे गृहीत धरून शासनाने ही योजना सुरू केली.
ही योजना काय आहे?
आता ग्राम सुमंगल योजनेबद्दल बोलू या. पोस्ट ऑफिस ग्राम सुमंगल योजना ही एक मनी बॅक पॉलिसी आहे, ज्या अंतर्गत योजनेच्या कालावधीच्या मध्यात विमा घेणाऱ्या व्यक्तीला काही पैसे दिले जातात. हा असा परतावा आहे, जो विमाधारकाला विशिष्ट कालावधीच्या अंतराने दिला जातो. यासह विमाधारकाला त्याच्या आवश्यक खर्चासाठी पैसे मिळत राहतील. पॉलिसीदरम्यान विमाधारकाचा दुर्दैवाने मृत्यू झाल्यास मनी बॅक मनी मॅच्युरिटी रकमेत जोडली जाणार नाही. म्हणजेच मॅच्युरिटी मनीमध्ये मनी बॅक मनी समाविष्ट होणार नाही. विमाधारकाच्या मृत्यूनंतर त्याच्या नॉमिनीला संपूर्ण विमा रक्कम बोनससह मिळेल. हे पैसे विमाधारकाच्या नॉमिनी किंवा कायदेशीर वारसाला दिले जातात.
पोस्ट ऑफिस ग्राम सुमंगल योजनेची वैशिष्ट्ये
पॉलिसी १५ वर्षांची असल्यास प्लॅनची ६ वर्षे, ९ वर्षे आणि १२ वर्षे पूर्ण झाल्यावर सर्व्हायव्हल बेनिफिट म्हणून मनी बॅक पैसे दिले जातात. या वर्षांच्या अंतराने, विम्याच्या रकमेच्या २०% रक्कम विमाधारकाला दिली जाईल. १५ वर्षानंतर योजना परिपक्व झाल्यावर विम्याच्या रकमेच्या उर्वरित ४० टक्के रक्कम विमाधारकाला दिली जाईल. यासोबतच बोनसचे पैसेही मिळतील. जर पॉलिसी २० वर्षांची असेल, तर ८ वर्षे, १२ वर्षे आणि १६ वर्षे पूर्ण झाल्यावर विम्याच्या रकमेच्या २० टक्के रक्कम दिली जाईल. जेव्हा योजना २० वर्षांनी परिपक्व होते, तेव्हा विमाधारकास बोनसच्या रकमेसह विमा रक्कम दिली जाईल.
तुम्हाला परिपक्वतेनंतर किती रक्कम मिळेल?
समजा २५ वर्षांच्या सुरेंद्रने गाव सुमंगल ग्रामीण पोस्टल जीवन विमा योजनेत खाते उघडले. सुरेंद्रने २० वर्षांसाठी ७ लाख रुपयांची पॉलिसी घेतली आहे. त्यानुसार त्याला दरमहा २८५३ रुपये प्रीमियम भरावा लागेल. ही रक्कम दिवसाला फक्त ९५ रुपये होते. या प्लॅनमध्ये तुम्हाला तिमाही प्रीमियम भरायचा असेल तर तुम्हाला ८४४९ रुपये, सहामाहीसाठी १६७१५ रुपये आणि वार्षिक ३२७३५ रुपये भरावे लागतील. जेव्हा ही योजना ८ वर्षे, १२ वर्षे आणि १६ वर्षे पूर्ण करते, तेव्हा सुरेंद्रला या तीन अंतराने अनुक्रमे १.४-१.४ लाख रुपये दिले जातील. ही रक्कम विमा रकमेच्या २० टक्के असेल. २० वर्षे पूर्ण झाल्यावर योजना परिपक्व होईल आणि सुरेंद्रला २.८ लाख रुपये विम्याची रक्कम मिळेल.
७ लाखांच्या प्लॅनवर एकूण बोनसची रक्कम ६.७२ लाख मिळेल
यासोबतच ४८ रुपये प्रति हजार या दराने वार्षिक बोनस जोडला जाईल. ७ लाखांच्या प्लॅनवर एकूण बोनसची रक्कम ६.७२ लाख रुपये असेल. हा बोनस २० वर्षांसाठी असेल. अशा प्रकारे जर तुम्ही २० वर्षांची पूर्ण परिपक्वता पाहिली तर ती १३.७२ लाख रुपये होईल. यामध्ये ४.२ लाख रुपये आगाऊ पैसे परत म्हणून मिळतील आणि शेवटी ९.५२ लाख रुपये मॅच्युरिटी म्हणून दिले जातील.